نگهداری گیاهان آپارتمانی : شیوه زندگی ما به گونه‌ای تغییر یافته است که بسیاری از لحظات خود را در داخل خانه یا فضاهای بسته سپری می‌کنیم و ارتباط کمتری با جلوه‌های طبیعت داریم. به همین دلیل تصمیم می‌گیریم با داشتن چند گلدان در منزل و محل کار، به طبیعت نزدیک‌تر شویم. به علاوه، مراقبت از گیاهان آپارتمانی نه تنها سرگرمی لذت‌بخشی است بلکه می‌تواند به تصفیه فضا از آلودگی‌ها کمک کرده و جلوه‌ی زیبایی به دکوراسیون منزل ببخشد. اگر به گیاهان آپارتمانی علاقه‌مندید، با استفاده از این راهنما، می‌توانید به بهترین شکل از گلدان‌های خود مراقبت کنید. با ما در بیهوش همراه باشید.
فاکتورهای مؤثر در رشد گیاهان آپارتمانی
برای موفقیت در نگهداری از گیاهان آپارتمانی، شما باید به دقت بفهمید که چگونه محیط داخلی بر روی رشد گیاهان تأثیر می‌گذارد و چگونه مراقبت از آن‌ها با گیاهان فضای باز متفاوت است. رشد گیاهان آپارتمانی تحت تأثیر نور، دما، رطوبت، آب، کود و خاک قرار دارد. در ادامه به این فاکتورها و نقش آن‌ها در نگهداری از گیاهان آپارتمانی پرداخته خواهد شد.
۱- نور
از میان همه فاکتورهای مؤثر بر رشد گیاهان، نور مناسب به عنوان مهم‌ترین عامل محسوب می‌شود. گیاهان برای فتوسنتز و بقای خود به نور نیاز دارند. مقدار نور در محیط با واحدی به نام فوت‌کندل یا به اختصار ft-c اندازه‌گیری می‌شود. یک فوت‌کندل معادل مقدار نوری است که یک شمع در فاصله‌ی یک فوتی در یک اتاق کاملاً تاریک ایجاد می‌کند. در فضای باز، مقدار نور در یک روز آفتابی بین ۱۰،۰۰۰ ft-c در یک فضای باز و تا ۲۵۰ ft-c یا کمتر در سایه‌ی یک درختان بزرگ متغیر است. اگر بتوانید مقدار نور هر نقطه از فضای خانه را اندازه بگیرید، می‌توانید مکان مناسبی برای قرار دادن گلدان‌ها پیدا کنید. برای این منظور، از دستگاه‌های نورسنج می‌توانید استفاده کنید.
با سنجش نور، می‌توانید محیط را به چهار دسته تقسیم کنید:
مناطق کم‌نور: ۱۵ تا ۷۵ فوت‌کندل
مناطق با نور متوسط: ۷۵ تا ۲۰۰ فوت‌کندل
مناطق پرنور: بیش از ۲۰۰ فوت‌کندل بدون تابش مستقیم آفتاب
مناطق آفتاب‌گیر: حداقل ۴ ساعت در روز تابش مستقیم آفتاب
به هر حال، در فضای داخل خانه، مقدار نور یک محیط در طول روز متغیر است و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند درختان در فضای باز که سایه ایجاد می‌کنند، رنگ دیوارها که نور را بازتاب می‌دهند، طول مدت روز، ساعت روز، فصل‌های مختلف، جنس پرده‌ها و … است.
نگهداری گیاهان آپارتمانی
وقتی قصد دارید یک گل آپارتمانی برای خانه‌تان بخرید، ابتدا باید محلی را که قصد دارید گلدان را در آن قرار دهید، مشخص کنید و میزان نوری که دریافت می‌کند را در نظر بگیرید. انواع گیاهان نیازهای مختلفی دارند، بنابراین اگر بخشی از منزل شما نور کمی داشته باشد و می‌خواهید گلدان را در آنجا قرار دهید، باید گیاهانی را انتخاب کنید که به نور کم نیاز دارند. اگر گیاهی را دوست داشته ولی نور زیادی در دسترس ندارید، می‌توانید از نورهای مصنوعی برای افزایش نور محیط استفاده کنید.
گیاهانی که به اندازه کافی نور دریافت نکنند، نشانه‌های زیر را اظهار می‌کنند:
✔️ رشد نمی‌کنند.
✔️ میان‌گره‌ها (فاصله بین برگ‌ها) در رویش‌های جدید بسیار بیشتر از فاصله‌ی برگ‌ها در قسمت‌های قدیمی گیاه است.
✔️ برگ‌های جدید کوچکتر از برگ‌های قدیمی هستند.
✔️ رنگ برگ در برگ‌های جدید نسبت به شاخ و برگ‌های قدیمی سبز روشن‌تر است.
✔️ برگ‌های قدیمی‌تر از بین می‌روند.
۲- دمای هوا
دمای هوا دومین فاکتور مهم و تأثیرگذار در رشد گیاه است. گیاهان آپارتمانی در دمای بین ۱۵ تا ۳۰ درجه‌ی سانتی‌گراد معمولاً رشد خوبی دارند، زیرا بیشتر گیاهان آپارتمانی از مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان به‌شمار می‌آیند. دما و نور هر دو در فرایند فتوسنتز و تنفس گیاهان نقش دارند و با هم در ارتباط هستند.
همواره باید مراقب باشید که گیاهان دچار تغییرات دمایی ناگهانی نشوند. بهتر است دمای هوای محیط کمتر از ۱۵ درجه نشود، زیرا بیشتر گیاهان آپارتمانی می‌توانند گرما را تحمل کنند اما در برابر سرما بسیار حساس هستند. زرد شدن برگ‌ها و ریزش برگ‌ها نشانه‌های کمبود دمای محیط است.
البته تمام گیاهان آپارتمانی، از نظر دمای مطلوب و ضروری با یکدیگر تفاوت دارند، اما در مجموع بهترین دما برای گیاهان آپارتمانی بین ۲۱ تا ۲۷ درجه در طول روز و ۱۸ تا ۲۱ درجه در طول شب است.
۳- رطوبت نسبی
رطوبت نسبی مقدار رطوبت موجود در هوای محیط است. برای گیاهان آپارتمانی و فضای بسته، رطوبت نسبی زیر ۲۰ درصد، کم است؛ اگر بین ۴۰ تا ۵۰ درصد باشد، متوسط و اگر بیشتر از ۵۰ درصد باشد، میزان رطوبت بالا است
از آنجایی که بسیاری از گیاهان آپارتمانی اهل نواحی گرمسیری و مرطوب هستند، برای ایجاد عادت گیاهان به رطوبت هوای خانه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
✔️ گیاهان را نزدیک به هم قرار دهید تا رطوبت نسبی فضای اطراف آن‌ها افزایش یابد.
✔️ یک ظرف کم‌عمق را با آب و سنگ‌های آتش‌فشانی پر کنید و در محیط قرار دهید تا آب آن به تدریج تبخیر شود و رطوبت محیط را افزایش دهد.
✔️ از دستگاه بخور برای افزایش رطوبت هوا استفاده کنید.
✔️ با اسپری آب را در اطراف گلدان‌ها بپاشید. البته برای حفظ رطوبت محیط و ایجاد تغییر در سطح رطوبت نسبی، لازم است در طول روز این کار را چندین بار انجام دهید.
✔️ به گل‌ها و برگ‌های گیاهانی که دارای کرک هستند غبارپاشی نکنید. رطوبت متراکم روی برگ‌ها ممکن است باعث ایجاد قارچ در برگ‌های گیاهان شود.
نگهداری گیاهان آپارتمانی
۴- آب
آب به عنوان مایه‌ی حیاتی برای گیاهان بسیار اهمیت دارد. در زمینه‌ی آب دادن به گیاهان آپارتمانی، باید دو ویژگی آب را مد نظر قرار دهید: کمیت و کیفیت.
الف) مقدار آب:
دانستن مقدار آب مورد نیاز برای هر گیاه از مهارت‌های اصلی در پرورش و نگهداری گیاهان آپارتمانی است. آب دادن بیش از حد به گیاهان ممکن است به ریشه‌ها آسیب برساند و کم آب دادن نیز مانع رشد مناسب و باعث رشد نامتوازن و نامطلوب گیاهان شود. تعداد دفعاتی که به یک گیاه آب می‌دهید، به میزان نیاز گیاه و شرایط محیطی که در آن استقرار دارد بستگی دارد. برای تعیین مقدار مناسب آب‌دهی به گیاهان، موارد زیر را در نظر بگیرید:
نوع گیاه: هر گیاه نیازهای متفاوتی در زمینه‌ی آب‌دهی ندارد. بنابراین، برای هر گیاهی لازم است تحقیق کنید و نیاز آب آن را بررسی نمایید. به عنوان مثال، برخی گیاهان مانند کروتون‌ها به آب زیاد نیاز دارند، در حالی‌که کاکتوس‌ها به مقدار کمی آب احتیاج دارند.
اندازه گیاه: گیاهان بزرگتر نسبت به گیاهان کوچکتر، به مقدار بیشتری آب نیاز دارند.
حجم گلدان: اگر حجم گلدان کم باشد، ممکن است نیاز باشد در دفعات بیشتری به گیاه آب دهید.
رطوبت خاک: مقدار رطوبت موجود در خاک گلدان نیز بر مقدار آب‌دهی تأثیرگذار است.
شدت نور: اگر نور بسیار شدید باشد، آب گلدان به سرعت تبخیر می‌شود. بنابراین، ممکن است لازم باشد به گلدان بیشتر آب دهید.
ب) کیفیت آب:
کیفیت آب نیز در آب دادن به گیاهان بسیار مهم است. آبی که برای آب دادن به گیاهان استفاده می‌شود، باید بدون افتراق دما و با کمترین میزان املاح مضر باشد. در صورت امکان، از آب نرم یا آب باران استفاده کنید تا به ریشه‌ها و خاک گیاهان آسیب نرسد. همچنین، تجدید نظر دوره‌های آبیاری و زمان مناسب آن نیز نکته‌هایی مهم در مراقبت از گیاهان آپارتمانی است.
آب دادن به گلدان‌ها باید به شکل صحیح و درست انجام شود تا مشکلات آتی برای گیاهان ایجاد نشود. بعد از آب دادن به گلدان‌ها، آبی که در ظرف زیر گلدان جمع می‌شود را دور بریزید.
کیفیت آب برای آبیاری گیاهان حساس به فلورین و کلر اهمیت فراوانی دارد. گیاهانی نظیر دراسینا و کالاتیا به این مواد شیمیایی حساسیت نشان می‌دهند. به منظور حل این مشکل، توصیه می‌شود آب مورد استفاده برای آبیاری گلدان‌ها را حداقل چند روز در یک جا قرار دهید تا فلورین و کلر موجود در آن بهبود یابد. همچنین، بهتر است گیاهان حساس به این مواد شیمیایی را در اطراف استخرها یا استخرهای سرپوشیده قرار ندهید. به طور کلی، گیاهان آپارتمانی با برگ‌های بلند و کشیده، مثلاً گیاه گندمی، بیشتر به فلورین حساس هستند.
نگهداری گیاهان آپارتمانی
۵- کود
فاکتور دیگر مهم در رشد گیاهان، مقدار مناسب کوددهی است. بسیاری از علاقه‌مندان به گیاهان آپارتمانی معمولاً در این زمینه اغراق می‌کنند. کوددهی بیش از حد، همانند آبیاری زیاد، ممکن است به گلدان آسیب برساند. پیش از اعمال کود به گیاهان آپارتمانی، نکات زیر را در نظر بگیرید:
نوع گیاه: برخی از گیاهان آپارتمانی به مقدار بیشتری کود نیاز دارند، مانند برخی از انواع فیکوس. اما برخی گیاهان مثل ساکولنت‌ها ممکن است برای مدت‌ها به کود نیاز نداشته باشند یا اصلاً نیازی به آن نباشد.
حجم خاک: مقدار کود باید با حجم خاک هماهنگ باشد. با افزایش اندازه گلدان، ممکن است نیاز به کود بیشتری داشته باشید.
نور شدید: در صورت نگهداری گلدان در محیط با نور زیاد، نیاز به مقدار بیشتری کود خواهید داشت.
اگر گیاه تازه خریداری شده و سالم است، معمولاً تا سه ماه اول نیازی به کود ندارد. در این مدت، نشانه‌های نیاز گیاه به کود را نظارت کنید.
۶- سازگاری با محیط
سازگاری با محیط به معنای تطبیق گیاه با شرایط یک محیط جدید است. این نکته در نگهداری از گیاهان آپارتمانی بسیار حائز اهمیت است. محیط‌های گلخانه‌ها با نور زیاد، کود مناسب، آب‌دهی مناسب، دمای مناسب و رطوبت بالا برای رشد گیاهان مناسب هستند. اما محیط‌های خانه و دفاتر کار معمولاً دارای نور کمتر، رطوبت کمتر و شرایط متفاوتی هستند که باعث شوک و استرس در گیاهان می‌شود. سازگاری با محیط باید توسط فروشندگان تامین شود تا گیاهان به تدریج با محیط جدید سازگار شوند. این پروسه زمانی ممکن است طولانی باشد و گیاهان سازگار شده معمولاً قیمت بالاتری دارند.برای آشنا کردن گیاه تازه خریداری شده با محیط جدید، ابتدا آن را به مدت ۳ تا ۴ هفته در محیطی با نور بیشتر نگهداری کنید و سپس آن را به مکان جدید منتقل کنید. اگر در فصل گرم سال هستید، ایوان یا بالکن به عنوان مکان مناسبی برای این منظور مطرح می‌شوند. حتماً گیاه را زیر نور مستقیم آفتاب قرار ندهید.
یکی از رایج‌ترین نشانه‌های تغییر محیط برای گیاهان در فضاهای دربسته، ریختن برگ‌ها است. اگر ریختن برگ‌ها به شدت نباشد و به تدریج کمتر شود، جای نگرانی نیست و گیاه در حال سازگاری با محیط جدید است. به خاطر داشته باشید که هربار گلدان را جابه‌جا کنید تا تغییرات محیطی زیادی را تجربه کند؛ ممکن است نیاز به گذراندن این دوره‌ی سازگاری با محیط باشد.
نشانه‌هایی از گیاهی که با محیط سازگار نشده است:
✔️ برگ‌هایی به رنگ سبز روشن یا مایل به زرد
✔️ کوچک شدن برگ‌ها
✔️ پیچ خوردن بخشی از برگ‌ها
✔️ برگ‌های ضخیم
✔️ برگ‌هایی با فاصله نزدیک
✔️ ساقه‌ی ضخیم
✔️ حرکت برگ‌ها به سمت بالا
نگهداری گیاهان آپارتمانی
نکات درباره‌ی خرید گل‌های آپارتمانی
✔️ فقط گیاهانی را بخرید که سالم باشند و رنگ برگ‌های آن‌ها سبز متوسط تا تیره باشد؛ مگر اینکه خود گیاه برگ‌های رنگ روشن داشته باشد.
✔️ اگر گیاه دارای برگ‌های زرد، قهوه‌ای، لکه‌دار و ظاهر غیرطبیعی است، آن را خریداری نکنید. گیاهانی که در گلخانه با این شرایط هستند، به‌ندرت در خانه دوام می‌آورند.
✔️ زیر برگ‌های گیاه را بررسی کنید تا نشانه‌ای از وجود آفات و حشرات در آن نباشد.
انتخاب گلدان:
گلدان باید متناسب با نیازهای گیاه و نرخ رشد آن باشد.
باید با شرایط محیط و دکوراسیون منزل هماهنگ باشد.
حتماً باید استحکام قابل توجهی داشته باشد تا ریشه‌های گیاه آسیب نبینند.
زهکشی مناسبی داشته باشد.
وزن آن مناسب و حمل و نقل آسان باشد.
مدل و ابعاد گلدان باید با الگوی رشد گیاه انتخاب شود
هرس و تعویض گلدان:
یکی از سوالات رایج این است که زمان مناسب برای هرس گیاه چه زمانی است؟ بهترین راهنما برای هرس گیاه، چرخه‌ی طبیعی رشد آن است. هرس را زمانی انجام دهید که گیاه به سرعت رشد کرده باشد و می‌خواهید اندازه‌اش را حفظ کنید. با هرس کردن، تعداد شاخه‌ها افزایش می‌یابد و گیاهان آپارتمانی شما زیباتر به نظر می‌آیند.
در فصل زمستان یا زمانی که رشد گیاه کاهش می‌یابد، هرس کردن لازم نیست. وقتی یک گیاه بزرگتر از گلدان شده است، می‌توانید ریشه‌ها را هم هرس کنید.
هنگام تعویض گلدان، بهتر است گلدان را کاملاً شسته و از کمپوست‌های قدیمی و مواد شیمیایی پاک کنید. تصمیم به تعویض گلدان، بستگی به شکل و اندازه گیاه و ظاهر آن دارد. اگر بالایی گیاه نسبت به گلدان بسیار بزرگ شده باشد، زمان تعویض گلدان فرا رسیده است.
نگهداری گیاهان آپارتمانی
مقابله با آفات:
مقابله با آفات یکی از نکات حیاتی در نگهداری از گیاهان آپارتمانی است. گیاهان هیچ‌گاه به صورت مطلق از آفات محافظت نمی‌شوند. برای جلوگیری از آفات، از ابتدا گیاهان را دقیق بررسی کنید و ترجیحاً گیاهان سالم را انتخاب کنید.
در صورت حضور کمی آفات که قابل کنترل است، می‌توانید آن‌ها را با گوش پاک‌کن الکل زده پاک کنید. اگر امکان دارد، گلدان‌ها را به محیط باز منتقل کنید تا شکارگران طبیعی بتوانند آفات را کنترل کنند.
استفاده از صابون‌های آفت‌کش نیز یک راه حل است. برای تهیه محلول آفت‌کش، دو قاشق چای‌خوری از صابون‌های آفت‌کش را در یک گالن آب حل کرده و به آرامی روی برگ‌ها و ساقه‌ها زده و با دستمال نرم پاک کنید.
در صورتی که آفات زیاد شده باشند، بخش‌های آسیب‌دیده‌ی گیاه را برید و یا به صورت کلی از گیاه دست بکشید.
در کل، نگهداری از گیاهان آپارتمانی با عشق و اهتمام کمک می‌کند تا زیبایی طبیعت در داخل خانه‌ی شما افزایش یابد.
به این مطلب امتیاز دهید
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
*** نظر شما برای ما بسیار اهمیت دارد ***
