آشنایی با هنر مکرومه بافی : هنر بافت به هر شکلی زیبا است و تنوع آن سبب شده تا شاخه‌های مختلفی از این هنر خلق شوند. ترکیب خلاقانه‌ی نخ و گره در این هنر، به آثار چشمگیری منتهی می‌شوند که نمی‌توان از آن چشم برداشت. یکی از جذاب‌ترین این هنرها، هنر «مکرومه» یا به عبارت درست‌تر «مکرمه» (Macrame) است که از گذشته تا امروز طرفداران بسیاری داشته است. مکرومه بافی در هر دهه بنا به نیاز و سلیقه‌ی مردم زمان خود، برای خلق آثار هنری و اکسسوریهای جذاب دکوراسیون، کاربرد فراوانی داشته است. در این مطلب از مجله‌ی بیهوش قصد داریم که از این هنر برایتان بگوییم با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله از مجله بی هوش می‌خوانید
مکرومه بافی چیست؟
اگر بخواهیم مکرومه بافی را فقط با یک جمله کوتاه تعریف کنیم می‌توانیم بگوییم:
مکرومه بافی هنر ایجاد بافت‌های زیبا با استفاده از گره‌های مختلف است.
واقعا به نظرتان شگفت‌انگیز نیست که می‌توانیم الگوها و طرح‌های زیبای زیادی را فقط با چند تا گره ایجاد کنیم؟
پس بیایید با هنر مکرومه بافی آشنا شویم.
در هنر مکرومه از گره‌های زیادی استفاده می‌شود اما چند تا از آنها پایه‌ای تر و متداول‌تر و شناخته‌شده‌ترند. از جمله گره مربع، گره چکاوکی و گره قلابی، گره مربع ساده مکرومه، گره مربع پیچ مکرومه، گره پیچ افقی مکرومه، گره پیچ اریب مکرومه.
اگر دوست دارید خانه‌تان را با وسایل و اکسسوریهای زیبا و کاربردی مثل گل آویز، پرده، رومیزی و… تزئین کنید، زیورآلات مختلفی بسازید، یا حتی یک بانوج یا ننوی بزرگ و راحت درست کنید که هر وقت خسته شدید کمی در آن استراحت کنید، می‌توانید به سراغ هنر مکرومه بافی بروید.
آشنایی با هنر مکرومه بافی
تاریخچه مکرومه بافی
مکرومه از دیرباز وجود داشته و تاریخچه غنی و متنوعی دارد، و در گذر تاریخ به منظورهای مختلفی از آن استفاده میشده است.
در حکاکی‌های باستانی میتوان گره‌هایی به سبک مکرومه را دید که نشان می‌دهد قدمت این هنر به فرهنگ بابلی و آشوری و پارسیان باستان باز می‌گردد.
در کشورهای عربی هم از مکرومه بافی به عنوان حاشیه‌های تزئینی برای تکمیل منسوجات بافتنی استفاده میشده است.
در طی چندین قرن، مکرومه در سراسر جهان گسترش پیدا کرد و در نهایت به اروپا راه پیدا کرد، و در آنجا بود که بیش از پیش رشد کرد و شکوفا شد.
گفته می‌شود که ملکه ماری دوم از طرفداران پر و پا قرص مکرومه بوده و از آن برای درست کردن تزئینات توری استفاده می‌کرد.
بعدها، ملکه شارلوت هم به این هنر علاقمند شد و اتفاقا او را بیشتر به خاطر همین کارهای دستی مکرومه‌اش که در تزیین اقامتگاه سلطنتی او زیاد به چشم می خورد، می شناسند.
مکرومه در دوران ویکتوریا خیلی محبوب شد که از آن برای درست کردن رومیزی‌های تزئینی، پرده، روبالشی و سایر دکوراسیون خانه استفاده می‌شد.
آشنایی با هنر مکرومه بافی
شاید برایتان جالب باشد که این هنر در قرن هجدهم و نوزدهم مورد استقبال ملوانان هم قرار گرفته بود. ملوانان در اوقات فراغت سفرهای دریایی‌شان منسوجات مکرومه می‌بافتند و بعد آنها را که بیشتر شامل کلاه و جوراب و کمربند بود در بنادر جدید می‌فروختند.
همین مبادله‌های ملوانان به گسترش این هنر در نقاط مختلف دنیا کمک کرد.
شاید این موضوع هم برایتان جالب باشد که در دهه ۱۹۷۰، مکرومه در جنبشی به نام هیپی هم خیلی محبوب شد. چیزهایی مثل انواع آویزهای دیواری، جغدها، و لباس هایی که با مکرومه درست می‌شدند در بین آنها طرفدار داشتند.
آیا یادگیری هنر مکرومه بافی آسان است؟
در جواب این سوال باید بگوییم بله!
خیلی از طرح‌های مکرومه ممکن است در نگاه اول پیچیده به نظر می‌رسند، اما در واقع فقط از چند یا چندین گره مختلف استفاده می‌کنند.
البته مهم است که با یاد گرفتن اصول اولیه در این کار مهارت پیدا کنید.
چرا مکرومه بافی اینقدر محبوب شده است؟
شاید بتوان ۳ مورد زیر را عامل محبوبیت هنر مکرومه‌بافی دانست:
ذهن آگاهی (Mindfulness)
مکرومه‌بافی میتواند روشی عالی برای داشتن ذهن آگاهی بیشتر در زندگی روزمره ما باشد.
همه ما می‌دانیم که تمرین تمرکز حواس برای سلامت ذهن‌مان خوب است، اما گاهی اوقات واقعا سخت است که هیچ کاری نکنیم و فقط بنشینیم و ۳۰ دقیقه یا حتی ۵ دقیقه در روز مدیتیشن کنیم.
در هنر مکرومه بافی مثل خیلی از هنرهای دستی دیگر از جمله بافتنی یا قلاب بافی وقتی اصول و گره‌های اولیه را یاد بگیریم، مثل رانندگی یا نواختن یک ساز موسیقی به مرور این گره زدن‌ها تبدیل به مهارتی خودکار می‌شود که می‌توانیم بدون اینکه به آنها فکر کنیم انجامشان دهیم.
کار روی هر بخش از پروژه‌ی مکرومه بافی که در دست داریم، همراه با نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه و گوش دادن به موسیقی زیبا و دلخواه‌مان میتواند اوقات آرامش بخش و دلپذیری را برایمان رقم بزند.
اگر به دنبال یک سرگرمی هنری برای دعوت کردن آرامش بیشتری به زندگیتان هستید، مکرومه بافی میتواند یک انتخاب عالی باشد.
خلاقیت (Creativity)
وقتی چند گره اولیه را شناختید، می‌توانید با کمک خلاقیت‌تان الگوها و شکلهای بیشماری برای مکرومه خلق کنید و از این الگوهای جدید لذت ببرید.
حتی مکرومه بافی به مرور به پرورش خلاقیت هم کمک می‌کند.
اگر یک شکل یا طرح اولیه در ذهن دارید، می‌توانید بنشینید و آن را روی کاغذ طرح‌ریزی کنید تا الگوی آن مشخص شود.
اگر هم مطمئن نیستید که می‌خواهید طرح‌های خودتان را بسازید اصلا نگران نباشید چون الگوهای مکرومه شگفت انگیزی وجود دارد که می‌توانید آنها را در کتابهای مربوط به این هنر یا در اینترنت پیدا کنید.
ظرفیت هنر مکرومه بافی برای راه اندازی یک کسب و کار هنری
اگر قصد دارید با ساختن دست‌سازه‌های زیبا و کاربردی، یک کسب و کار هنری یا تجارت خلاقانه را شروع کنید مکرومه‌بافی میتواند گزینه‌ای عالی و جذاب باشد.
می‌توانید دستسازهای مکرومه خود را در اینستاگرام یا سایت های فروشگاهی بفروشید، یا الگوهایی برای فروش آنلاین طراحی کنید، یا اگر در این کار خبره هستید هنر مکرومه‌بافی را در وبلاگ یا اینستاگرام یا کانال یوتیوب‌تان به علاقمندان این هنر دستی آموزش دهید.
آشنایی با هنر مکرومه بافی
اگر تصمیم گرفتید که به طور حرفه‌ای وارد این مسیر شوید و این هنر را دنبال کنید، پیشنهاد می کنیم از طرح‌های دیگران برای فروش کارهای خودتان کپی نکنید. خیلی از هنرمندان دست‌ساز برای ایجاد الگوها و طرح‌هایشان سخت کار می‌کنند و وقت می‌گذارند.
اما می‌توانید از خلاقیت‌های شگفت‌انگیز مکرومه‌های زیبایی که می‌بینید الهام بگیرید. یا خلاقیت خودتان را چاشنی آن کنید. مثلا بخشی از آن را که دوست دارید انتخاب کنید و تغییرش بدهید و در نهایت نسخه متفاوت و خاص خودتان را روی کارتان پیاده کنید.
یکی از نکات مفید – به‌ویژه اگر خودتان درگیر طراحی هستید – این است که ۳ یا ۴ طرح مختلف را که دوستشان دارید انتخاب کنید و از هر کدامشان چیزی را انتخاب کنید. بعد آنها را کنار هم قرار دهید تا یک کار جدید و خاص و متفاوت خلق کنید.
گاهی اوقات انجام این کار باعث شکوفا شدن خلاقیت شما می‌شود و به طرح فوق‌العاده دیگری می‌رسید که خودتان هم فکرش را نمی‌کردید!
حالا بیایید ببینیم برای هنر مکرومه‌بافی به چه لوازمی نیاز داریم.
ابزار و لوازم موردنیاز برای کار با هنر مکرومه
آشنایی با هنر مکرومه بافی
حتما حدس می‌زنید که مهمترین و اصلی‌ترین چیزی که برای مکرومه‌بافی به آن نیاز داریم چیست.
بله، فقط مقداری طناب یا نخ مکرومه.
نخ مکرومه را با نام‌های دیگری مثل نخ قیطان و قیطان سوزنی هم می‌توانید پیدا کنید.
اما صبر کنید. ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود.
در حین کار به یک سری لوازم جانبی هم نیاز پیدا می‌کنید.، مثل:
- دار مکرومه (برای نگه داشتن کارتان)
- قیچی (برای برش نخ‌ها)
- متر (برای اندازه گیری نخ‌ها)
- فندک (برای سوزاندن انتهای نخ‌های موم‌زده)
- حلقه‌های فلزی و مهره‌ها (برای تزیین)
اگر تازه شروع به مکرومه‌بافی کرده باشید، مهمترین چیزی که نیاز دارید فقط مقداری طناب یا نخ مکرومه و مکانی است که بتوانید آن را در حین کار آویزان کنید.
وقتی که شروع به کار کردید، خیلی زود متوجه می‌شوید که چقدر مکرومه‌بافی کار دوست‌داشتنی و سرگرم کننده‌ای هست و به احتمال زیاد دلتان می‌خواهد باز هم تکنیک‌های جدیدی را امتحان کنید، و اینجاست که به لوازم جانبی بیشتری نیاز پیدا می‌کنید تا کار هنری شما را جذاب‌تر و کاربردی‌تر کنند.
گره های پایه در مکرومه برای مبتدیان
آشنایی با هنر مکرومه بافی
حالا که قدری با هنر مکرومه بافی آشنا شدیم، وقت آن است که بنشینیم و گره بزنیم!
همانطور که در بالاتر هم اشاره کردیم سه گره پایه و مهم مکرومه برای یادگیری مبتدیان عبارتند از:
گره سر لارک (larks head knot)
گره مربعی (square knot)
گره نیم دوبل (double half hitch)
اگر گره پیچ (wrapping knot) و گره رایا (Rya knot) را هم یاد بگیرید و به کارتان اضافه کنید، حتی اگر در مکرومه بافی تازه کار باشید می‌توانید به راحتی یک آویز دیواری زیبا و خیره کننده بسازید.
با کدام گره‌ها مکرومه را روی دار یا هر چیز دیگری که در نظر داریم سوار کنیم؟
برای نصب یا سوار کردن مکرومه به دو گره اصلی نیاز داریم:
گره سر لارک (lark’s head knot)
و گره گاوی (cow hitch) که به آن گره سرلارک معکوس (reverse lark’s head) هم می‌گویند.
با این گره‌ها می‌توانید طناب‌ها را به میله رولپلاک، چوب، حلقه‌های چوبی، حلقه‌های فلزی یا هر دار و پایه‌ای که برای بافتن مکرومه‌تان می‌خواهید از آن استفاده کنید متصل کنید.
اگر موافقید حالا روش بافتن این دو گره را یاد بگیریم:
نحوه ایجاد گره سر لارک
همانطور که گفتیم گره سر لارک یکی از رایج ترین گره ها و معمولاً این اولین گره ای است که پروژه مکرومه تان را با آن شروع می کنید.
برای ایجاد گره سر لارک
یک تکه از طناب را بردارید، آن را از وسط تا کنید و انتهای حلقه ی ایجاد شده را را روی میله قرار دهید.
حالا حلقه یا طرف تا شده را به پشت ببرید و دو انتهای طناب را از داخل آن رد کنید و بیرون بیاورید و انتهای آن را بکشید تا گره سفت شود.
تصاویر زیر را ببینید تا بهتر متوجه شوید:
نحوه ایجاد گره گاوی (یا گره سر لارک معکوس)
روش انجام گره گاوی یا گره سر لارک معکوس، مثل همان گره سر لارک است اما دقیقاً برعکس.
تصاویر زیر را ببینید:
خوب حالا وقت آن است که گره مربع – که یکی از مهمترین و اصلی‌ترین گره‌ها در مکرومه بافی است – را یاد بگیریم.
چگونه یک گره مربع درست کنیم
گره مربع معمولاً با چهار طناب، دو طناب میانی (که به آنها طناب پرکننده می‌گویند) و دو طناب بیرونی (که به آنها طناب کار می‌گویند) بسته می‌شود.
شاید برایتان جالب باشید که همین گره مربع، خودش انواع مختلفی دارد.
یکی از آنها گره نیم مربع است که همانطور که از اسمش پیداست تا نیمهٔ اول گره مربع پیش می‌رود.
حالا بیایید به کمک تصاویر زیر یاد بگیریم که چطور یک گره مربع درست کنیم:
آشنایی با هنر مکرومه بافی
برای تدوین این مطلب، برای آشنایی با هنر مکرومه بافی و گره‌هایی که در این هنر زیبا به کار می‌روند از سایت marchingnorth.com استفاده کردیم. تصاویر نیز از همین سایت برداشته شده‌اند.
به این مطلب امتیاز دهید
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
*** نظر شما برای ما بسیار اهمیت دارد ***
